PROFILAKTYKA

KALENDARZ SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH NA 2023 ROK

Źródło: http://szczepienia.pzh.gov.pl/

 PROGRAM SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W 2021

Od 1 stycznia 2021 roku obwiązuje nowy kalendarz szczepień ochronnych. W Programie Szczepień Ochronnych wprowadzono następujące zmiany:

„Najważniejszą zmianą PSO na 2021 rok jest wprowadzenie obowiązkowych, bezpłatnych szczepień przeciw rotawirusom dla dzieci w pierwszych miesiącach życia. Szczepienia przeciw rotawirusom muszą być realizowane w określonym reżimie czasowym. Zaleca się aby pierwszą dawkę szczepionki podać między 6 a 8 tygodniem życia dziecka, ale nie później niż przed ukończeniem 12 tygodnia życia.

Wśród pozostałych zmian w Programie Szczepień Ochronnych na 2021 rok należy wymienić:

W części PSO „Szczepienia obowiązkowe”: 

  • Wprowadzono zapis dotyczący czasu szczepienia po przebyciu odry, świnki lub różyczki. Szczepienie można przeprowadzić po ustąpieniu ostrych objawów i poprawie stanu ogólnego pacjenta.
  • Dodano wariant szczepień z zastosowaniem szczepionek wysoko-skojarzonych DTPa-IPV-Hib-HBV (typu 6 w 1).
  • Doprecyzowano wiek podania trzeciej dawki szczepionki przeciw wzw B oraz błonicy, tężcowi i krztuścowi na 6-7 miesiąc życia.

W części PSO „Szczepienia zalecane”: 

  • Szczepienie przeciw ospie wietrznej jest zalecane dodatkowo uczniom i studentom szkół i uczelni medycznych lub innych szkół i uczelni prowadzących kształcenie na kierunkach medycznych oraz pracownikom ochrony zdrowia.
  • Uaktualniono zapis dotyczący szczepień przeciw pneumokokom u dorosłych powyżej 50 lat.
  • Wśród osób, którym szczególnie zaleca się szczepienie przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu (KZM) wymieniono dodatkowo: osoby, które szczególnie często podejmują aktywność fizyczną na zewnątrz (np. biegacze, spacerowicze, grzybiarze, właściciele psów, myśliwi, rodziny z małymi dziećmi, ) i inne osoby podejmujące aktywność na świeżym powietrzu, zwłaszcza turyści.
  • Szczepienie przeciw wzw A zalecono dodatkowo osobom z grup ryzyka, w których obserwuje się zwiększoną liczbę zachorowań, czyli pracownikom medycznym, w szczególności pracownikom oddziałów zakaźnych, gastroenterologicznych, pediatrycznych.
  • Wśród osób, którym szczególnie zaleca się szczepienie przeciw odrze, śwince i różyczce wymieniono dodatkowo uczniów szkół medycznych lub innych uczelni prowadzących kształcenie na kierunkach medycznych oraz pracowników ochrony zdrowia.

W części PSO „Informacje uzupełniające”: 

Zmieniono zasadę realizacji szczepienia uzupełniającego, zgodnie z którą drugą dawką szczepionki przeciw odrze, śwince i różyczce należy podać:

  • w 6 roku życia, dzieciom urodzonym w 2016 roku (rocznik 2016),
  • w 10 roku życia, dzieciom urodzonym w 2012 (rocznik 2012) i 2013 (rocznik 2013).

Pełna treść  Programu Szczepień Ochronnych na 2021 rok”

Żródło: https://szczepienia.pzh.gov.pl/program-szczepien-ochronnych-na-2021/

Szczepienia należą do najważniejszych zdobyczy współczesnej medycyny, ponieważ ratują życie i chronią przed powikłaniami związanymi z niebezpiecznymi chorobami zakaźnymi. Dzięki szczepieniom zlikwidowano jedną z najgroźniejszych chorób zakaźnych: ospę prawdziwą. Szacuje się, że około 122 milionów osób zawdzięcza życie szczepionkom, bez których ludzie ci nie mieliby szansy przeżyć nawet okresu dzieciństwa. To dlatego, że w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat zaszczepiono miliony dzieci przeciw chorobom wieku dziecięcego, takim jak odra, gruźlica, poliomyelitis, błonica, krztusiec czy pneumokokowe zapalenie płuc. Każdego roku na świecie podawanych jest około 1 miliarda dawek szczepionek, które ratują przed śmiercią około 2,5 miliona osób. Szczepienia sprzyjają zdrowiu. Szczepionki, które zapobiegając chorobom bakteryjnym ograniczają również rozwój antybiotykooporności u bakterii. Szczepionki działają szybko, mają szeroki wpływ na odporność osób szczepionych, społeczności i populacji.

Szczepionki:

  • Ratują życie
  • Są jednym z największych osiągnięć cywilizcji, w której żyjemy
  • Chronią przed powikłaniami i kalectwem wywołanymi chorobami zakaźnymi
  • Działają szybko
  • Eliminują najgroźniejsze choroby zakaźne

O szczepieniach możesz przeczytać więcej tutaj:  http://szczepienia.pzh.gov.pl/ lub zapytać swojego lekarza

PROGRAM 8 tygodni dla zdrowia

Źródło: NFZ

PROGRAMY PROFILAKTYCZNE

Program profilaktyki chorób układu krążenia

Program adresowany jest do osób które:

  • mają 35, 40, 45, 50 lub 55 lat ;
  •  złożyły deklarację wyboru lekarza podstawowej opieki zdrowotnej;
  • u których nie została dotychczas rozpoznana choroba układu krążenia i które w okresie ostatnich pięciu lat nie korzystały ze świadczeń udzielanych w ramach profilaktyki chorób układu krążenia, obciążonych następującymi czynnikami ryzyka:
    • nadciśnienie tętnicze krwi (wartości ciśnienia tętniczego powyżej 140/90 mmHg),
    • podwyższone stężenie we krwi cholesterolu całkowitego, LDL-cholesterolu, triglicerydów i niskie stężenie HDL-cholesterolu,
    • palenie tytoniu,
    • niska aktywność ruchowa,
    • nadwaga i otyłość,
    • upośledzona tolerancja glukozy,
    • wzrost stężenia fibrynogenu,
    • wzrost stężenia kwasu moczowego,
    • nadmierny stres,
    • nieracjonalne odżywianie,
    • płeć męska,
    • obciążenia genetyczne.

Program profilaktyki gruźlicy

Program adresowany jest do osób powyżej 18. roku życia, które nie miały w dotychczasowym wywiadzie rozpoznanej gruźlicy, a w szczególności:

  • miały bezpośredni kontakt z osobami z już rozpoznaną gruźlicą;
  • mają trudne warunki życiowe, mogące znacząco wpłynąć na wystąpienie choroby (osoby niepełnosprawne, obciążone długotrwałą chorobą, obciążone problemem alkoholowym i narkomanią, bezdomne, długotrwale bezrobotne).

Program profilaktyki raka jelita grubego - bezpłatna, profilaktyczna kolonoskopia

Program adresowany jest do:

  • osób w wieku 50 – 65 lat
  • osób w wieku od 40 do 49 lat, które miały lub maja w rodzinie bliskiego krewnego (rodzica, rodzeństwo, dzieci) z rakiem jelita grubego;
  • osoby w wieku od 25 do 49 lat z rodzin, w których wystąpił dziedziczny rak jelita grubego niezwiązany z polipowatością.

Więcej informacji u lekarza rodzinnego lub na stronie http://rakniewybiera.pl

Bezpłatne badanie kolonoskopowe można wykonać w Podhalańskim Szpitalu Specjalistycznym im. Jana Pawła II w Nowym Targu.

Aby skorzystać z bezpłatnego badania: 

  1. udaj się do swojego lekarza prowadzącego i zapytaj o szczegóły
    lub
  2. pobierz załączniki ze strony http://rakniewybiera.pl/?str=plikii wypełnij je,
    zarejestruj się osobiście lub telefonicznie w Pracowni Endoskopowej w Szpitalu w Nowym Targuul. Szpitalna 14, 34-400 Nowy Targ,
    tel; 18-26-239-10,
  3. zabierz ze sobą wypełnione dokumenty na badanie.

Program profilaktyki raka piersi (mammografia)

Program adresowany jest do kobiet w wieku 50-69 lat, które spełniają jedno z poniższych kryteriów:

  • nie miały wykonywanej mammografii w ciągu ostatnich dwóch lat;

    otrzymały w ramach programu profilaktyki raka piersi pisemne wskazanie do wykonania ponownej mammografii po 12 miesiącach z powodu obciążenia następującymi czynnikami ryzyka:

    • rak piersi wśród członków rodziny (matka, siostra, córka),

    • mutacja w obrębie genów BRCA1 lub BRCA2;

    • nie miały wcześniej stwierdzonej zmiany nowotworowej piersi o charakterze złośliwym.

Program profilaktyki raka szyjki macicy (cytologia)

Program adresowany jest do kobiet w wieku 25-59 lat:

  • które nie miały wykonanej cytologii w ciągu ostatnich trzech lat;
  • obciążonych czynnikami ryzyka (zakażonych wirusem HIV, przyjmujących leki immunosupresyjne, zakażonych HPV – typem wysokiego ryzyka), które nie miały wykonanej cytologii w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

Kobiety, które były leczone z powodu nowotworu złośliwego szyjki macicy, po zakończeniu kontroli onkologicznej (decyzję podejmuje lekarz prowadzący leczenie onkologiczne) ponownie zostają objęte skryningiem cytologicznym.

Program badań prenatalnych

Program adresowany jest do kobiet w ciąży spełniających co najmniej jedno z poniższych kryteriów:

  • wiek powyżej 35 lat;
  • wystąpienie w poprzedniej ciąży aberracji chromosomowej płodu lub dziecka;
  • stwierdzenie strukturalnych aberracji chromosomowych u ciężarnej lub u ojca dziecka;
  • znacznie zwiększone ryzyko urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną monogenetycznie lub wieloczynnikową;
  • stwierdzenie w czasie ciąży nieprawidłowego wyniku badania USG lub badań biochemicznych wskazujących na zwiększone ryzyko aberracji chromosomowej lub wady płodu.

Program profilaktyki chorób odtytoniowych (w tym POChP)

Etap podstawowy adresowany jest do osób powyżej 18. roku życia palących papierosy, w tym – w zakresie diagnostyki POChP (przewlekłej obturacyjnej choroby płuc) – do kobiet i mężczyzn pomiędzy 40. a 65. rokiem życia,

  • którzy nie mieli wykonanych badań spirometrycznych w ramach programu profilaktyki POChP w ciągu ostatnich trzech lat,
  • u których nie zdiagnozowano wcześniej, w sposób potwierdzony badaniem spirometrycznym, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, przewlekłego zapalenia oskrzeli lub rozedmy.

Etap specjalistyczny adresowany jest do osób uzależnionych od palenia tytoniu, skierowanych z etapu podstawowego programu realizowanego przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej lub z oddziału szpitalnego oraz zgłaszających się bez skierowania.

Źródła:

  1. Zieliński, Gut, Augustowicz (2018), Szczepienia Info, http://szczepienia.pzh.gov.pl/
  2.  Państwowa Inspekcja Sanitarna (2018), „Zaszczep w sobie chęć szczepienia. Akcja Informacyjna”,https://szczepienia.gis.gov.pl/index.php/rodzice_i_opiekunowie/szczepienia_zalecane
  3. Narodowy Fundusz Zdrowia, http://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/programy-profilaktyczne/
  4. Rak nie wybiera, http://rakniewybiera.pl/